Fe fu ysgolion yn cefnogi dysgu yn y cartref drwy gydol y cyfnod clo.

Fe gynhaliodd Cyngor Castell-nedd Port Talbot arolwg o’u holl ysgolion yn ymwneud â’u darpariaeth dysgu o bell a lluniwyd Cynllun Parhad Dysgu a chafodd ei rannu gyda’r holl ysgolion o ganlyniad.

Roedd yr arolwg yn nodi unrhyw ddiffygion yn ymwneud â hyfforddiant a’r gefnogaeth oedd ei hangen a chefnogwyd unrhyw ysgol oedd angen cymorth technegol er mwyn darparu dysgu o bell gan swyddogion y cyngor.

Mae’r cyngor wedi darparu dros 1000 o ddyfeisiau ar gyfer disgyblion nad oes ganddynt offer TG priodol na / neu fynediad i’r rhyngrwyd.

Wrth baratoi ar gyfer ailagor, fe baratôdd yr holl ysgolion yng Nghastell-nedd Port Talbot gynlluniau adfer ac asesiadau risg wedi eu seilio ar y canllawiau a ddarparwyd gan dîm gwella ysgolion y cyngor a Llywodraeth Cymru, a darparodd y cyngor ganllawiau ar Ddysgu Cyfunol. Wrth i'r ysgolion ailagor fe sicrhaodd y cyngor fod Penaethiaid yn derbyn cefnogaeth wythnosol i roi'r wybodaeth ddiweddaraf iddynt ar ddatblygiadau allweddol ac i drafod pryderon. Sefydlwyd porthol Cwestiynau Cyffredin pwrpasol.

Mae Gwasanaeth Ymgysylltiad a Chyfranogiad Ieuenctid (YEPS) Rhondda Cynon Taf wedi’u hymrwymo i gefnogi pobl ifanc 11 i 25 oed i wella eu cadernid i ddelio â heriau yn y presennol ac yn y dyfodol, gan gefnogi eu lles a’u hymgysylltiad cadarnhaol a chyfraniad yn y cymunedau maent yn byw.

Mae’r model darparu ar-lein newydd wedi cael ei ddatblygu a’i gyflwyno, yn ogystal â gwasanaethau negeseua gwib, clybiau ieuenctid ar-lein ar zoom a sesiynau holi ac ateb ar instagram ac ati, gan gynnwys WICID.TV, i bobl ifanc sydd ddim mewn addysg, gwaith na hyfforddiant, ac yn cynnwys fideos ar amrywiaeth o destunau, megis gwneud cais am swydd, technegau STAR, cyfweliadau swydd ar-lein ac mae mwy o fideos yn cael eu hychwanegu bob wythnos. Mae’r adran Gwaith, Addysg a Hyfforddiant hefyd yn cynnwys dolenni i brentisiaethau sydd ar gael yn Rhondda Cynon Taf, cymorth Gyrfa Cymru, diwrnodau agored ar-lein colegau ac ati. Mewn partneriaeth â’r Cyngor roeddent hefyd yn gallu cynnig wythnos profiad gwaith ar-lein gyntaf yn Rhondda Cynon Taf, a oedd yn annog nifer o bobl ifanc 16 oed a hŷn i fynd ar-lein i gael cyngor ar yrfaoedd, ac ati.

Yn dilyn cyhoeddiad gan Lywodraeth Cymru bod addysg statudol yn cael ei atal dros dro o ganol mis Mawrth 2020, un o’r pryderon mwyaf oedd sut i ddarparu ar gyfer y plant oedd â hawl i brydau ysgol am ddim yn ystod y cyfnod hwn. Yn yr wythnosau cyntaf, roedd Awdurdodau Lleol (ALl) yn darparu pecynnau bwyd i’w casglu o’r ysgolion, canolfannau lleol neu eu danfon i gartrefi. Fodd bynnag, roedd y nifer oedd yn defnyddio’r gwasanaeth yn isel, ac roedd gwastraff yn uchel felly nid oedd hyn yn gynaliadwy yn yr hirdymor.

Cyhoeddodd Llywodraeth Cymru bod £7M ar gael i ALl ddarparu prydau ysgol am ddim i ddisgyblion cymwys yn ystod gwyliau’r Pasg, a £33M ychwanegol hyd at ddiwedd gwyliau’r haf. Mewn ymateb, cynhaliodd a rheolodd CLlLC gyfarfodydd ar-lein cenedlaethol a rhanbarthol gydag arlwywyr ALl a Llywodraeth Cymru i olrhain a rhannu gwybodaeth am ymateb arlwywyr ysgolion a materion oedd yn codi. Roedd y cyfarfodydd hyn yn cyfrannu at Ganllawiau Prydau Ysgol am Ddim a gyhoeddwyd gan Lywodraeth Cymru.

Yn ystod y cyfnod dechreuol, datblygodd yr ALl ddarpariaeth yn unol â’u hanghenion a galw lleol a chynigiwyd y dewisiadau canlynol: taliadau uniongyrchol (17), danfon bwyd (10), talebau bwyd (8) neu wasanaeth casglu (1). Fodd bynnag, roedd y mwyafrif o ALl yn cynnig nifer o ddewisiadau, a oedd yn gweithio’n dda ac yn dangos pwysigrwydd dull lleol i gefnogi eu cymunedau lleol.

Datblygodd a chyhoeddodd CLlLC daflen wybodaeth Gwneud y Mwyaf o'ch taliadau neu dalebau Prydau Ysgol am Ddim i bob ALl er mwyn eu rhannu â rhieni, gan ddarparu argymhellion defnyddiol ar gynllunio, siopa a pharatoi bwyd maethlon, ynghyd â rhestr siopa posibl. Roedd Data Cymru hefyd yn casglu data ar ymateb ALl i ddarparu prydau ysgol am ddim yn ystod y cyfnod hwn.

Gellir dod o hyd i ragor o wybodaeth ar yr ymateb dechreuol yn y Cyflwyniad 'Trosolwg o ymatebion Prydau Ysgol am Ddim  i COVID-19 yng Nghymru'.  

Ymgysylltu er mwyn Newid (E2C) yw Cyngor Ieuenctid Sir Fynwy, a ymatebodd i sefyllfa Covid-19 yn gyflym drwy drefnu cyfarfodydd wythnosol ar-lein. Nod y sesiynau hyn yw sicrhau bod llais pobl ifanc Sir Fynwy yn parhau i gael ei glywed a’i gefnogi.   

I ddechrau, roedd E2C yn trafod profiadau, materion ac emosiynau  yr oedd ganddynt yn ystod cyfnod cynnar y clo, a gwahoddwyd Dr Sarah Brown (Seicolegydd Clinigol, Seicoleg Gymunedol Gwent, Bwrdd Iechyd Aneurin Bevan) i drafod sut allai pobl ifanc ddatblygu gwytnwch. O ganlyniad, fe wnaeth y bobl ifanc helpu i greu cynnwys ar gyfer straeon dyddiol y Gwasanaeth Ieuenctid ar Facebook ac Instagram, gan gynnwys ‘Dydd Mercher Lles’.   Roedd pobl ifanc yn rhan o dreialu llwyfannau cyfryngau cymdeithasol a ddefnyddiwyd gan gynnig gwaith digidol y Gwasanaethau Ieuenctid ar gyfer sesiynau galw heibio, clybiau amser cinio a ieuenctid ar-lein. 

Mae E2C wedi cynnal cyswllt gyda Fforwm Rhanbarthol De-Ddwyrain Cymru, ac ar hyn o bryd yn datblygu prosiect Ucan fel rhan o Gronfa Trawsnewid Anghenion Dysgu Ychwanegol Llywodraeth Cymru. Mae gweithio’n rhanbarthol wedi galluogi E2C i rannu profiadau gyda phobl ifanc o ardaloedd daearyddol eraill, gan ddatblygu perthnasau a rhwydweithiau cefnogi, yn ogystal â hyder a hunan-barch.

Yn ddiweddar, mae E2C wedi dechrau cynnal sesiynau holi ac ateb wythnosol gyda phobl sy’n gwneud penderfyniadau, er mwyn trafod materion a nodir gan bobl ifanc, megis iechyd meddwl, cludiant, addysg a blaenoriaethau Sir Fynwy a nodwyd yn yr ymgynghoriad Gwneud eich March Cyngor Prydain.

Roedd Heddlu Gwent yn cael nifer o broblemau gyda phobl ifanc nad oedd yn dilyn rheolau’r cyfnod clo ac fe wnaethant gysylltu â Gwasanaethau Ieuenctid Cyngor Bwrdeistref Sirol Caerffili i’w cynorthwyo i ymgysylltu â phobl ifanc. Cytunwyd y byddai’r heddlu a staff ieuenctid estyn allan y Cyngor yn cyflawni patrolau ar y cyd er mwyn siarad â phobl ifanc am ragofalon diogelwch COVID-19. Roedd hyn hefyd yn galluogi gwasanaethau ieuenctid a’r heddlu i wirio eu lles a darparu cymorth ychwanegol os oedd angen. Mae staff y Gwasanaeth Ieuenctid wedi bod allan gyda'r heddlu 2-3 gwaith yr wythnos, gan weithio gyda thimoedd plismona cymdogaethau ar draws y fwrdeistref.  Roedd y patrolau yn canolbwyntio ar ardaloedd lle ganfuwyd ymddygiad gwrthgymdeithasol neu lle roedd grwpiau o bobl ifanc wedi cael eu gweld. Roedd rhai anawsterau ar y dechrau, gan nad oedd rhai pobl ifanc yn awyddus i siarad gyda'r heddlu, ond goresgynnwyd hyn gan fod y gweithiwr ieuenctid gyda nhw ac yn annog y bobl ifanc i ymgysylltu. Mae lefel ymddygiad gwrthgymdeithasol wedi lleihau ar draws y fwrdeistref, ac mae llai o bobl ifanc i’w gweld, sydd wedi arwain at leihau’r gefnogaeth oedd ei angen gan yr heddlu.

 “Gwaith partneriaeth gwych...cefnogi pobl ifanc yn ystod y cyfnod hwn...rhaid i ni fod yn rhagweithiol...nid aros i’r broblem gael ei chodi...bydd bod yn weledol yn darparu sicrwydd ac yn annog pobl ifanc i ymgysylltu â ni...” Prif Gwnstabl Pam Kelly, Heddlu Gwent @GP_PamKelly

Mae Cyngor Sir Ceredigion yn sylweddoli bod y cyfnod hwn wedi bod, ac yn parhau i fod yn gyfnod anodd iawn i bawb. Nid yw plant na phobl ifanc wedi gallu treulio amser gyda ffrindiau, cyfoedion na staff cymorth fel gweithwyr ieuenctid - staff y mae llawer ohonynt yn ystyried yn oedolion y gallan nhw ymddiried ynddynt. Ceir tystiolaeth gynyddol bod diffyg rhyngweithio o’r fath yn effeithio ar iechyd a lles meddyliol ac emosiynol pobl ifanc. O ganlyniad, mae'r Cyngor yn paratoi ac yn cynllunio i ailagor darpariaethau wyneb yn wyneb fel canolfannau ieuenctid. Bydd yn gwneud y canolfannau yn ddiogel, addysgiadol ac yn hwyl. Mae’r Canllawiau i Staff yn ddogfen ar gyfer staff sy’n darparu cymorth ac ymyraethau o fewn canolfannau ieuenctid yr awdurdod lleol. Fodd bynnag, bydd llawer o’r agweddau yn berthnasol i leoliadau teuluoedd ac addysgol eraill ac yn cyd-fynd ag amcanion COVID-19 Cyfnod 3: Addasu a Chydnerthedd Hirdymor y Cyngor.

Dalier sylw: Mae’r canllawiau hyn yn seiliedig ar yr wybodaeth ddiweddaraf (18 Mehefin 2020) a byddant yn cael eu diweddaru yn ôl yr angen.

Mae Tîm Digartrefedd Ymhlith Pobl Ifanc Sir Benfro wedi addasu ei arferion i ymgysylltu, addysgu, rhoi gwybod a chynorthwyo pobl ifanc a gweithwyr proffesiynol. Mae’r mentrau hyn yn cynnwys: Cyrsiau Sgiliau Tenantiaeth ac Ymwybyddiaeth o Ddigartrefedd wedi’u darparu ar ffurf rhaglen ddysgu cyfunol; Sesiynau Rhyngweithiol gyda mynediad i weithwyr ieuenctid, yn ogystal ag ystorfa o adnoddau ac ystod o heriau, cwisiau, tasgau gwaith a fideos, wedi’u cynnal ar lwyfan Rhith-amgylchedd Dysgu. Bydd gwaith yr unigolion yn cael ei osod a’i fonitro drwy’r llwyfan hwn ond mi fydd yna gyfle i wneud apwyntiad i ddod i’n hamgylchedd dysgu yn y Ganolfan Byw'n Annibynnol. Bydd y sesiynau hyn yn cael eu cynllunio i gyd-fynd â cherrig milltir dysgu allweddol a gyrhaeddir yn y Rhith-Amgylchedd Dysgu. Bydd y rheiny sydd heb sgiliau TGCh i gwblhau’r tasgau ar y llwyfan hwn yn cael cynnig sesiynau wyneb yn wyneb ychwanegol a bydd y rheiny heb ddyfais briodol yn cael benthyg un.

Ers dechrau pandemig COVID-19 a’r mesurau cadw pellter cymdeithasol, mae Gwasanaeth Ieuenctid Torfaen wedi bod yn rhan o dîm sy’n cynnal hyb ysgolion uwchradd ar gyfer plant gweithwyr allweddol a phobl ifanc diamddiffyn. Prif rôl y Gwasanaeth Ieuenctid oedd hwyluso a darparu gweithgareddau i’r bobl ifanc. Yn ogystal â hyn, gan weithio’n agos â Gwasanaethau Gofal Cymdeithasol a Chynhwysiant, fe greodd y Gwasanaeth Ieuenctid hyb bychan yn un o’i ganolfannau ieuenctid ar gyfer ychydig o bobl ifanc hynod o ddiamddiffyn a oedd angen mwy o gefnogaeth. Roedd yr hyb yn cynnig cyfleoedd i’r bobl ifanc goginio, garddio a chymryd rhan mewn gweithgareddau meithrin tîm ac ati. Mae’r bobl ifanc wedi ymgysylltu’n annibynnol â gweithgareddau'r hyb er bod rhai ohonyn nhw’n cael cymorth 1 i 1 i gael mynediad at ddysgu ffurfiol. Mae @torfaenyouth wedi bod yn lle diogel y gall pobl ifanc sy’n bryderus ynghylch eu rhieni a’u perthnasau ei fwynhau a'i werthfawrogi.