Ym Mhen-y-bont ar Ogwr mae ymdrech sylweddol wedi ei wneud i sicrhau fod gan ofalwyr y gefnogaeth maent ei angen yn ystod y pandemig.

Fe ddarparodd Gwasanaeth Lles Gofalwyr y Cyngor linell gymorth 24 awr i gefnogi gofalwyr yn ystod y cyfnod clo. Derbyniodd y gwasanaeth lefel uchel o alwadau a phrofodd i fod yn wasanaeth gwerthfawr i ofalwyr yn ystod y cyfnod heriol hwn.

Mae gwasanaethau gofalwyr y cyngor wedi datblygu/cyflwyno ystod o ffyrdd i gyfathrebu gyda gofalwyr yn ystod y pandemig, gan gynnwys posteri a gwybodaeth, galwadau ffôn uniongyrchol i wirio lles gofalwyr, negeseuon ebost rheolaidd, defnyddio technoleg fideo fel zoom a defnyddio'r cyfryngau cymdeithasol.  Hefyd mae gwasanaethau fel sesiynau cwnsela a chyngor wedi eu darparu dros y ffôn i gefnogi gofalwyr.

Mae trefniadau wedi eu gwneud i ofalwyr ym mwrdeistref sirol Pen-y-bont ar Ogwr i dderbyn Cyfarpar Diogelu Personol yn unol â'r canllawiau cenedlaethol.

Ar ddechrau’r pandemig daeth Cyngor Abertawe a’i bartneriaid yn y Sectorau Iechyd a Gwirfoddol at ei gilydd i ffurfio ymateb cydgysylltiedig. Un elfen o hynny oedd sefydlu gweithgor a oedd yn cynnwys swyddogion wedi’u hadleoli o’r Gwasanaethau Diwylliannol, Eiddo ac Atal, Cydlynu Ardal Leol a Chyngor Gwasanaethau Gwirfoddol Abertawe (SCVS). Dechreuodd y Cyngor ac SCVS fapio darpariaeth bwyd ledled y sir i sicrhau bod gwybodaeth ar gael i unrhyw unigolion mewn angen ynglŷn â ble i gael gafael ar fwyd addas. Darparwyd y wybodaeth ar wefan y Cyngor a hefyd trwy wasanaeth cyfeirio uniongyrchol SCVS, a oedd yn casglu gwybodaeth fesul ardal clwstwr meddygfa. Mae’r Cyngor wedi cefnogi’r banciau bwyd cymunedol, a reolir yn y Canolfannau Dosbarthu Bwyd, trwy gydol y pandemig trwy roi a phrynu nwyddau, ac mae SCVS wedi llwyddo i drefnu danfoniadau FareShare i nifer o fanciau bwyd annibynnol yn y Sir. Os oes angen bwyd neu hanfodion eraill ar frys, mae gan bob unigolyn gyswllt â'r rhwydwaith hwn a bydd 'pecyn argyfwng' yn cael ei ddanfon naill ai gan yr awdurdod lleol neu'r SCVS. Mae Swansea Together, partneriaeth rhwng sefydliadau o’r sectorau cyhoeddus, trydydd a phreifat sef SCVS, yr Awdurdod Lleol, Matthew’s House, Crisis, The Wallich, Zac’s Place a Mecca Bingo, wedi darparu miloedd o brydau bwyd i bobl ddiamddiffyn iawn yn ystod yr argyfwng. Mae’r bartneriaeth wedi cael cefnogaeth SCVS a’r Awdurdod Lleol gyda chyngor, cyhoeddusrwydd, cyflenwadau bwyd, gwirfoddolwyr a chludiant.

Ers 23 Mawrth 2020, mae 21,595 o alwadau lles wedi eu gwneud gan Swyddogion Tai Cyngor Bwrdeistref Sirol Wrecsam i’w tenantiaid cyngor.

Cysylltwyd â’r holl denantiaid cyngor o leiaf unwaith ac mae swyddogion yn parhau gydag ail rownd o alwadau lles, er bod ail gychwyn swyddogaethau tai eraill a'r ffaith fod nifer o denantiaid yn dychwelyd i'w gwaith yn effeithio ar hyn bellach. Mae tenantiaid nad oedd modd cysylltu â nhw dros y ffôn wedi derbyn llythyr yn gofyn iddynt gysylltu â’u Swyddfa Dai.

Yn ystod y pandemig mae'r gefnogaeth a gynigiwyd gan Swyddogion Tai y cyngor wedi cynnwys cyngor a chymorth ariannol, cymorth gyda chyflwyno ceisiadau am Gredyd Cynhwysol a Thaliadau Disgresiwn at Gostau Tai, trefnu cynlluniau talu rhent fforddiadwy gyda thenantiaid sydd wedi bod ar ffyrlo ac atgyfeiriadau i Gymdeithas Mudiadau Gwirfoddol Wrecsam am barseli bwyd, dosbarthu presgripsiwn a siopa. 

Mae swyddogion hefyd wedi hyrwyddo gwasanaethau a allai fod o fudd i denantiaid oedd yn ynysu ac wedi gwneud atgyfeiriadau i asiantaethau sy’n cynnig cefnogaeth a chyngor ar unigrwydd, trais domestig, iechyd meddwl ac ymddygiad gwrth gymdeithasol. Roedd swyddogion hefyd yn cynghori ar y ddarpariaeth prydau ysgol am ddim ac yn codi ymwybyddiaeth o dwyll i helpu i gadw tenantiaid diamddiffyn yn ddiogel. I rai tenantiaid roedd y galwadau’n golygu unigolyn cyfeillgar y gallant siarad â nhw gan eu bod yn teimlo’n ynysig. Croesawyd y galwadau ac roedd tenantiaid yn eu gwerthfawrogi.

Mae gwefan Cyngor Bwrdeistref Sirol Pen-y-bont ar Ogwr wedi bod yn ffynhonnell allweddol o wybodaeth ar gyfer preswylwyr yn ystod y pandemig, gyda diweddariadau dyddiol ar y gefnogaeth o ran Covid-19.

I gyrraedd preswylwyr nad oes ganddynt fynediad i blatfformau digidol, mae’r cyngor wedi dosbarthu pamffledi i’r holl aelwydydd yn y fwrdeistref yn amlygu’r gefnogaeth gan y cyngor yn ystod pandemig Covid 19.  

Roedd hyn yn cynnwys gwneud pobl yn ymwybodol fod cefnogaeth ar gael mewn amryw o wahanol ieithoedd- er enghraifft mae tudalen ‘Cefnogaeth i bobl yn y pandemig’ ar wefan y cyngor yn cynnwys dolenni i adnoddau amlieithog Llywodraeth Cymru.

Cyhoeddodd y cyngor 90 o ddiweddariadau newyddion yn ymwneud â'r cyfnod clo yn sgil Covid-19 i gynulleidfaoedd allweddol, ar gyfradd o un y dydd rhwng Mawrth a Gorffennaf ac mae wedi datblygu hyn yn ddiweddariad bob pythefnos i roi gwybod i gynulleidfaoedd allweddol am y datblygiadau diweddaraf yn ystod y pandemig.

Mae’r cyngor yn gweithio’n agos gyda sefydliadau ambarél e.e. Cydlyniant Cymunedol Pen-y-bont ar Ogwr a’r Fforwm Cydraddoldeb a Chymdeithas Sefydliadau Gwirfoddol Pen-y-bont ar Ogwr i ddosbarthu gwybodaeth i grwpiau penodol.

Maent yn gweithio ochr yn ochr â phartneriaid fel Bwrdd Iechyd Cwm Taf Morgannwg, Heddlu De Cymru, Cynghorau Tref a Chymuned ayb i ddosbarthu gwybodaeth ac maent yn cefnogi’r partneriaid hyn drwy ddefnyddio sianeli cyfathrebu’r cyngor i rannu’r wybodaeth a gynhyrchwyd.

Yn ystod y drydedd wythnos ym mis Mawrth fe ysgrifennodd CBS Caerffili at y 70,000 a mwy o aelwydydd yn y fwrdeistref sirol yn cynnig cefnogaeth i bobl oedd yn pryderu am gyngor Llywodraeth y DU i rai dros 70 oed, neu bobl sydd â chyflwr iechyd sy'n bodoli eisoes, i hunan ynysu os oeddent yn teimlo na fyddent yn gallu ymdopi gyda siopa dyddiol neu gasglu presgripsiynau. Fe gysylltodd 1560 o bobl hŷn a diamddiffyn â’r llinell gymorth bwrpasol yn gofyn am gefnogaeth. Ar yr un pryd galwyd ar staff i weithredu os oeddent yn gallu helpu fel gwirfoddolwyr er mwyn darparu ymateb ar unwaith. Yn y diwedd daeth 590 aelod o staff i weithredu fel Cyfeillion a chawsant eu paru gyda hyd at 10 o oedolion/teuluoedd diamddiffyn yr un. Gan fod mynediad at arian yn anodd, ac nad oedd unrhyw ganllawiau gan CGGC yn bodoli ar y pryd, sefydlwyd mynediad at gardiau credyd corfforaethol ac arian mân ar fyr rybudd i atal honiadau o gamdriniaeth ariannol a thwyll. Roedd preswylwyr yn derbyn anfoneb yn ddiweddarach am siopa a brynwyd ar eu rhan. Ar yr un pryd darparodd y Cyngor yrwyr oedd wedi derbyn gwiriad uwch y GDG i fferyllfeydd lleol i helpu gyda dosbarthu meddyginiaeth gan nad oedd y gwasanaethau gyrwyr arferol yn weithredol. Wrth i’r cyfnod clo lacio ac wrth i bobl roi’r gorau i warchod eu hunain mae nifer o staff wedi parhau i gynnal rôl cyfeillio gyda’r bobl y maent wedi bod yn eu cefnogi. Mae’r cynllun nawr yn gweithio gyda’r sector gwirfoddol a grwpiau cymunedol lleol i gefnogi’r nifer llai o bobl sy'n parhau i fod angen cefnogaeth drwy'r Tîm Adfywio Cymunedol sy'n gweithio gyda'r Cyngor Gwirfoddol Sirol lleol. Mae Cydlynydd Gwirfoddolwyr a benodwyd ar y cyd yn helpu i reoli’r Cynllun Cyfeillio gyda’r bwriad o ddatblygu cynllun gwirfoddoli corfforaethol mwy ffurfiol. Mae’r Tîm Adfywio Cymunedol yn gweithio’n agos gyda grwpiau gwirfoddol COVID yn y gymuned leol yn arbennig o ran helpu pobl ynysig sydd wedi cofrestru ar y Cynllun Cyfeillio i fod â gwell cysylltiad â’u cymunedau.

Fe greodd Cyngor Bwrdeistref Sirol Blaenau Gwent Wasanaeth Ymateb Lleol yn cynnwys staff a adleolwyd i gefnogi'r galw cynyddol am gefnogaeth anstatudol yn ymwneud â chyfyngiadau COVID-19 pan oedd y pandemig yn ei anterth ac i ddiogelu gofal cymdeithasol rheng flaen. Fe weithiodd y gwasanaeth hwn yn agos gyda'r Trydydd sector i ddarparu cefnogaeth barhaus i breswylwyr drwy'r cyfnod hwn. Mae preswylwyr wedi eu cefnogi gyda cheisiadau grant, banciau bwyd, atgyfeiriadau parhaus am gefnogaeth arbenigol fel gydag iechyd meddwl, Cymorth Alcohol a Chyffuriau Gwent, gwasanaethau cefnogi pobl a’r gwasanaethau cymdeithasol os oedd angen. Ar ddechrau’r cyfnod clo a thrwy’r haf fe fu'r cyngor yn ymdrin â thros 1000 o geisiadau am gymorth gyda siopa, casglu presgripsiynau a gweithgareddau cyfeillio eraill. Wrth i’r cyfyngiadau lacio ac wrth i bobl roi’r gorau i warchod eu hunain am y tro, edrychodd y cyngor ar yr opsiynau a ran lleihau’r gwasanaeth. Cysylltodd y tîm yn uniongyrchol gyda'r holl achosion agored i sicrhau y gallant drosglwyddo i drefniant mwy cynaliadwy o ran cefnogaeth.

Mae gwasanaeth Cyngor Bwrdeistref Sirol Merthyr Tudful ar gyfer gofalwyr ifanc wedi gorfod addasu i ffordd newydd o weithio yn ystod y pandemig i ddiwallu anghenion gofalwyr ifanc a chefnogi eu diogelwch.

Mae asesiadau nawr yn cael eu cynnal drwy ddulliau digidol neu drwy sesiynau gardd lle cedwir pellter cymdeithasol.

Caiff sesiynau grŵp, fel côr y gofalwyr ifanc, eu cynnal nawr drwy zoom. Hefyd mae sesiynau un i un yn cael eu cynnal yn ddigidol ac yn yr awyr agored.

Mae’r cyngor yn cysylltu â’r holl ofalwyr ifanc yn wythnosol, a thrwy hyn fe archwilir cefnogaeth emosiynol ac ymarferol. Mae cefnogaeth ymarferol yn cynnwys cymorth gyda thasgau fel siopa, sy’n weithgaredd a allai fod wedi ei gefnogi’n flaenorol gan aelod o deulu estynedig. Mae cefnogi gofalwyr ifanc i ymgysylltu mewn sesiynau addysgol a chael mynediad i ddysgu digidol wedi bod yn faes cefnogaeth y mae’r gwasanaeth gofalwyr ifanc wedi gweithio gyda chydweithwyr yn y maes addysg i'w gyflawni.

Mae’r cyngor hefyd wedi darparu pecynnau gweithgaredd ac adnoddau i ofalwyr ifanc yn rheolaidd.

Mae’r lefel uchel o gyswllt sydd wedi ei gynnal â gofalwyr ifanc yn ystod y pandemig wedi galluogi’r cyngor i addasu i’w hanghenion cymorth, tra’n gweithio mewn dull sy’n glynu at ganllawiau'r llywodraeth.

Yn dilyn cyhoeddiad gan Lywodraeth Cymru bod addysg statudol yn cael ei atal dros dro o ganol mis Mawrth 2020, un o’r pryderon mwyaf oedd sut i ddarparu ar gyfer y plant oedd â hawl i brydau ysgol am ddim yn ystod y cyfnod hwn. Yn yr wythnosau cyntaf, roedd Awdurdodau Lleol (ALl) yn darparu pecynnau bwyd i’w casglu o’r ysgolion, canolfannau lleol neu eu danfon i gartrefi. Fodd bynnag, roedd y nifer oedd yn defnyddio’r gwasanaeth yn isel, ac roedd gwastraff yn uchel felly nid oedd hyn yn gynaliadwy yn yr hirdymor.

Cyhoeddodd Llywodraeth Cymru bod £7M ar gael i ALl ddarparu prydau ysgol am ddim i ddisgyblion cymwys yn ystod gwyliau’r Pasg, a £33M ychwanegol hyd at ddiwedd gwyliau’r haf. Mewn ymateb, cynhaliodd a rheolodd CLlLC gyfarfodydd ar-lein cenedlaethol a rhanbarthol gydag arlwywyr ALl a Llywodraeth Cymru i olrhain a rhannu gwybodaeth am ymateb arlwywyr ysgolion a materion oedd yn codi. Roedd y cyfarfodydd hyn yn cyfrannu at Ganllawiau Prydau Ysgol am Ddim a gyhoeddwyd gan Lywodraeth Cymru.

Yn ystod y cyfnod dechreuol, datblygodd yr ALl ddarpariaeth yn unol â’u hanghenion a galw lleol a chynigiwyd y dewisiadau canlynol: taliadau uniongyrchol (17), danfon bwyd (10), talebau bwyd (8) neu wasanaeth casglu (1). Fodd bynnag, roedd y mwyafrif o ALl yn cynnig nifer o ddewisiadau, a oedd yn gweithio’n dda ac yn dangos pwysigrwydd dull lleol i gefnogi eu cymunedau lleol.

Datblygodd a chyhoeddodd CLlLC daflen wybodaeth Gwneud y Mwyaf o'ch taliadau neu dalebau Prydau Ysgol am Ddim i bob ALl er mwyn eu rhannu â rhieni, gan ddarparu argymhellion defnyddiol ar gynllunio, siopa a pharatoi bwyd maethlon, ynghyd â rhestr siopa posibl. Roedd Data Cymru hefyd yn casglu data ar ymateb ALl i ddarparu prydau ysgol am ddim yn ystod y cyfnod hwn.

Gellir dod o hyd i ragor o wybodaeth ar yr ymateb dechreuol yn y Cyflwyniad 'Trosolwg o ymatebion Prydau Ysgol am Ddim  i COVID-19 yng Nghymru'.  

Mae Cyngor Sir Fynwy yn gweithio’n agos gyda banciau bwyd y sir, Trussell Trust a  Ravenhouse Trust.

Ar ddechrau’r cyfnod clo, nid oedd nifer o wirfoddolwyr y banciau bwyd oedd yn hŷn ac mewn perygl, yn gallu cefnogi’r banciau bwys yn uniongyrchol, ac roedd heriau cadw pellter cymdeithasol mewn unedau bychain.  Yn ogystal â hynny, roedd ceisiadau cynyddol am dalebau bwyd gan y Gwasanaethau Cymdeithasol, Cychwyn Cadarn a Chymdeithasau Tai.  Roedd rhaid i nifer o asiantaethau cymorth symud i weithio o adref ac roedd hyn yn ei gwneud yn anodd i rai gael gwybodaeth a chymorth yn y ffyrdd arferol, oedd yn cynnwys cau Canolfannau Cymunedol y Cyngor a oedd yn ddull atgyfeirio ar gyfer unigolion i gael mynediad i systemau banciau bwyd.

Ynghyd â banciau bwyd, sefydlwyd nifer o fentrau mynediad gan gynnwys system atgyfeirio digidol - gan adlewyrchu manylion “taleb” sy’n dangos holl wybodaeth sydd ei angen gan fanciau bwyd; tîm trawsadrannol, ymroddgar y cyngor yn gweithio gyda rheolwyr y banciau bwyd, yn gweithredu fel cyswllt rhwng yr unigolyn, asiantaethau a chludiant gyda mesurau diogelu ac ati.

Roedd cymorth hael Reuben Foundation wedi darparu 8 wythnos o gyflenwadau bwyd - £32,000 o fwyd. Mae’r mwyafrif wedi cael eu darparu erbyn hyn, ond mae’r cyflenwadau nad oedd yn gallu cael eu cadw’n lleol wedi cael eu rhoi yng Nghae Ras Chepstow.

Dolen fideo Partneriaeth Cymorth Banciau Bwyd Cae Ras Chepstow/Reuben Foundation a Chyngor Sir Fynwy

https://www.youtube.com/watch?v=5NZQRnBN4eI&feature=youtu.be

Mae ymagwedd Cyngor Sir Penfro tuag at reoli’r gyrchfan i sicrhau fod ymwelwyr, staff a chymunedau wedi eu cadw’n ddiogel dros yr haf wedi cynnwys llawer o weithio mewn partneriaeth.

Ar lefel ranbarthol, fe weithiodd y cyngor gyda Chynghorau Sir Gaerfyrddin a Cheredigion, Awdurdod Parc Cenedlaethol Arfordir Penfro a Bwrdd Iechyd Prifysgol Hywel Dda i gynghori Llywodraeth Cymru ar yr ymagwedd tuag at ailagor yr economi twristiaeth yn ddiogel. O ran ôl troed Sir Benfro mae grŵp tasg a gorffen seilwaith twristiaeth, yn cynnwys Cyngor Sir Penfro, Awdurdod Parc Cenedlaethol Arfordir Penfro, Twristiaeth Sir Benfro a PLANED, yn ogystal â phartneriaid eraill fel yr Ymddiriedolaeth Genedlaethol a Heddlu Dyfed Powys, wedi cydweithio i gydlynu’r ymagwedd tuag at ailagor y seilwaith ymwelwyr a’r strategaethau cynllunio risg a chyfathrebu.

Sefydlodd yr awdurdod Ganolfan Rheoli Digwyddiadau a oedd yn gweithredu saith diwrnod yr wythnos, o fore tan nos, drwy gydol cyfnod gwyliau’r haf ac yn cynnwys cyfarfodydd amlasiantaeth yn cynnwys yr Heddlu, Asiantaeth y Môr a Gwylwyr y Glannau, Tân ac Achub y gwasanaeth Ambiwlans ac Awdurdod Parc Cenedlaethol Arfordir Penfro. Roedd tîm croesawu ymwelwyr, yn ogystal â staff o ystod o adrannau’r cyngor ac asiantaethau partner, yn bwydo gwybodaeth ar lawr gwlad i'r Ganolfan Rheoli Digwyddiadau er mwyn sicrhau datrysiad cyflym. Ymhlith y materion a gâi eu rheoli roedd cadw pellter cymdeithasol, sbwriel, ymddygiad gwrthgymdeithasol, gwersylla gwyllt, troseddau parcio ayb.