Mae Cyngor Sir Fynwy yn gweithio’n agos gyda banciau bwyd y sir, Trussell Trust a  Ravenhouse Trust.

Ar ddechrau’r cyfnod clo, nid oedd nifer o wirfoddolwyr y banciau bwyd oedd yn hŷn ac mewn perygl, yn gallu cefnogi’r banciau bwys yn uniongyrchol, ac roedd heriau cadw pellter cymdeithasol mewn unedau bychain.  Yn ogystal â hynny, roedd ceisiadau cynyddol am dalebau bwyd gan y Gwasanaethau Cymdeithasol, Cychwyn Cadarn a Chymdeithasau Tai.  Roedd rhaid i nifer o asiantaethau cymorth symud i weithio o adref ac roedd hyn yn ei gwneud yn anodd i rai gael gwybodaeth a chymorth yn y ffyrdd arferol, oedd yn cynnwys cau Canolfannau Cymunedol y Cyngor a oedd yn ddull atgyfeirio ar gyfer unigolion i gael mynediad i systemau banciau bwyd.

Ynghyd â banciau bwyd, sefydlwyd nifer o fentrau mynediad gan gynnwys system atgyfeirio digidol - gan adlewyrchu manylion “taleb” sy’n dangos holl wybodaeth sydd ei angen gan fanciau bwyd; tîm trawsadrannol, ymroddgar y cyngor yn gweithio gyda rheolwyr y banciau bwyd, yn gweithredu fel cyswllt rhwng yr unigolyn, asiantaethau a chludiant gyda mesurau diogelu ac ati.

Roedd cymorth hael Reuben Foundation wedi darparu 8 wythnos o gyflenwadau bwyd - £32,000 o fwyd. Mae’r mwyafrif wedi cael eu darparu erbyn hyn, ond mae’r cyflenwadau nad oedd yn gallu cael eu cadw’n lleol wedi cael eu rhoi yng Nghae Ras Chepstow.

Dolen fideo Partneriaeth Cymorth Banciau Bwyd Cae Ras Chepstow/Reuben Foundation a Chyngor Sir Fynwy

https://www.youtube.com/watch?v=5NZQRnBN4eI&feature=youtu.be

Nid yw Theatr Clwyd yn Yr Wyddgrug, Sir y Fflint ,wedi llwyfannu sioe ers misoedd ond mae wedi parhau’n hanfodol ar gyfer ei chymuned yn ystod y pandemig.

Mae wedi bod y brif ganolfan ar gyfer rhoi gwaed yng Ngogledd Ddwyrain Cymru, gan gefnogi’r Gwasanaeth Iechyd i gynnal eu cyflenwadau gwaed.

Gan weithio gyda gwasanaethau cymdeithasol y cyngor, maent wedi helpu gyda dosbarthu cyflenwadau bwyd i deuluoedd mewn angen o fewn y sir. Maent hefyd wedi cynnal apêl ‘Bocs Enfys’ llwyddiannus, a oedd yn gofyn i aelodau o’r gymuned i roi bocsys o ddeunyddiau celf a chrefft ar gyfer pobl ifanc ddiamddiffyn. Cafodd dros 300 eu rhoi a’u dosbarthu.

Symudodd y theatr ei holl weithdai wythnosol arlein (o'r grwpiau dementia i’r sesiynau ieuenctid) ac mae wedi bod yn eu darparu i dros 200 o bobl bob wythnos.

Dros yr haf, fe ddaeth y theatr yn un o’r prif ganolfannau ar gyfer plant diamddiffyn ac anabl yn Sir y Fflint a hefyd roedd yn cynnig lleoedd i blant gweithwyr y Gwasanaeth Iechyd yng Ngogledd Cymru yn ystod gwyliau’r haf.

Mae'r theatr hefyd wedi cefnogi bachgen ifanc lleol, sydd wedi ei dderbyn i'r Ysgol Fale Frenhinol, ond y mae ei le wedi ei ohirio. Wedi i’w gynghorydd lleol gysylltu mae wedi bod yn hyfforddi ddwywaith yr wythnos ar y llwyfan.

Fe brofodd Canolfannau Cymdogaeth Casnewydd, pedair ohonynt i gyd, yn amhrisiadwy yn ystod y cyfnod clo gan gefnogi a chynorthwyo rhai o breswylwyr mwyaf diamddiffyn y ddinas.

Sefydlwyd rhif Rhadffôn i sicrhau fod gan breswylwyr fynediad hawdd at gefnogaeth ac mae timau’r canolfannau wedi dosbarthu dros 800 o barseli bwyd mewn argyfwng. Mae pecynnau gweithgaredd wedi eu darparu ar gyfer preswylwyr iau a hŷn, ac mewn cydweithrediad â chydweithwyr yn y maes Iechyd darparwyd bwndeli babi i rieni newydd sy'n ei chael yn anodd yn ystod y cyfnod clo.  

Mae staff y canolfannau hefyd wedi cysylltu â dros 5000 o breswylwyr oedd yn gwarchod eu hunain. Maent wedi darparu gwasanaeth gwirio yn ystod y galwadau hyn, gan gynnig cefnogaeth a gwneud atgyfeiriadau i asiantaethau partner pan fo angen. Mae cymorth cyffredinol gyda siopa, casglu presgripsiwn, creu cyfeillgarwch a cherdded cŵn wedi ei ddarparu gan atgyfeiriadau i Volunteering Matters Cymru.  

Mae grwpiau cymunedol eraill wedi bod yn awyddus i helpu preswylwyr diamddiffyn, gan gynnwys Cymdeithas Cymuned Yemeni Casnewydd, sydd wedi bod yn dosbarthu bwyd i breswylwyr oedd yn hunan ynysu ac Achub y Plant, sydd wedi darparu eitemau hanfodol i deuluoedd, gan gynnwys mynediad i adnoddau digidol. Nododd arolwg yng Nghasnewydd nad oedd gan dros 2,500 o blant fynediad i ddyfais ddigidol neu gysylltiad rhyngrwyd dibynadwy. O ganlyniad cafodd bron i 800 o ddyfeisiadau eu benthyg i ddisgyblion yn ogystal â 1261 o unedau i ddarparu cysylltiad rhyngrwyd 4G.

Cafodd Gwasanaeth Diogel ac Iach Cyngor Castell-nedd Port Talbot ei sefydlu ar ddechrau cyfnod y coronafeirws i gefnogi preswylwyr a oedd yn gwarchod eu hunain ac nad oedd ganddynt neb i’w ffonio am gymorth gyda thasgau dyddiol fel siopa a chasglu meddyginiaethau.

Cafodd grwpiau eraill o bobl a oedd angen cefnogaeth eu nodi gan aelodau a swyddogion hefyd, gan gynnwys pobl oedd angen hunan ynysu ac nad oeddent yn derbyn unrhyw gefnogaeth, gofalwyr ifanc, rhieni plant oedd yn gymwys am brydau ysgol am ddim nad oeddent yn gallu derbyn taliadau BACS, a gofalwyr pobl oedd yn gwarchod eu hunain ac yn hunan ynysu.

Derbyniodd tua 1,300 o bobl gefnogaeth gan y gwasanaeth rhwng diwedd Mawrth 2020 a diwedd Mehefin 2020.

Sefydlwyd canolfan fwyd lle roedd staff o nifer o wahanol adrannau’n cydweithio i gael bwyd, sicrhau ei fod yn cael ei storio’n ddiogel, ymdrin a dosbarthu, gwneud y gwaith dosbarthu, cadw cofnodion da, paratoi bwydlenni iach oedd yn darparu ar gyfer gofynion deietegol penodol, a sicrhau darpariaeth bwyd brys pan oedd amgylchiadau’n gofyn am hynny. Cafodd y trefniadau hyn eu nodi gan Lywodraeth Cymru fel enghraifft o arfer da.

Fe wirfoddolodd tua 100 o weithwyr yn eu hamser eu hunain a chofrestrodd tua 450 o breswylwyr i fynegi diddordeb mewn gwirfoddoli gyda’r gwasanaeth. Cafodd gwirfoddolwyr eu hyfforddi ac yna aethant ati i weithio gyda chynghorwyr lleol i gefnogi'r gymuned leol. Fe fydd Cydlynydd Gwirfoddolwyr yn cael ei recriwtio er mwyn cefnogi'r prosiect a’i weithgarwch ac mae strategaeth yn cael ei datblygu gyda mewnbwn gan gynghorwyr a sefydliadau cymunedol i sefydlu’r hyn fydd ei angen yn y ‘normal newydd'.

Yn Sir Fynwy, ymdriniwyd â heriau sy’n gysylltiedig â COVID-19 gydag ymateb anhygoel ac ar y cyd gan gymunedau a sefydliadau – dros chwe deg o grwpiau cymunedol yn cael eu harwain gan wirfoddolwyr gyda dros 1000 o wirfoddolwyr yn dod at ei gilydd dros nos. Strategaeth Cyngor Sir Fynwy oedd i fynd i’r afael â COVID-19 gyda chymunedau ac i gefnogi’r grwpiau gwirfoddol ymhob ffordd y gallant.

Fe gydlynodd y cyngor ‘rwydwaith cymunedol rhithwir’, gyda phwrpas clir ar y cyd i ddiogelu bywyd a chefnogi cymunedau, heb unrhyw fylchau nac unrhyw ddyblygu.  

Tra roedd y grwpiau cymunedol yn gallu datblygu datrysiadau cyflym a lleol oedd yn newid bywydau pobl yn ystod y cyfnod clo a'r cyfnod o warchod, gallai'r cyngor ddarparu strwythur drwy weithio mewn partneriaeth. Cafodd yr holl unigolion eu sgrinio yn broffesiynol ac effeithlon gan weithwyr cymdeithasol i sicrhau ei bod yn briodol i wirfoddolwr eu cefnogi ac yna dyrannwyd y gefnogaeth mewn dull amserol.  

I gyd-fynd â'r rhwydweithiau rhithwir fe lansiodd y cyngor gymuned arlein - Ein Sir Fynwy, sy'n darparu strwythur amgen i bobl i ofyn am gymorth a chynnig cymorth.

Yn ymwybodol o’r potensial mewn cymunedau, mae’r cyngor yn darparu’r Rhaglen Arweinyddiaeth Gymunedol, sy'n cynnig ystod o gyfleoedd hyfforddiant, dysgu a datblygiad personol i wirfoddolwyr cymunedol, er enghraifft hyfforddiant Ysgrifennu am Grant yn Llwyddiannus i grwpiau gwirfoddol sy’n archwilio’r camau nesaf yn dilyn COVID-19.  

Mae Autism Wellbeing yn fenter gymdeithasol nid er elw, a sefydlwyd ym mis Mai 2018, ac yn cael ei redeg gan gymysgedd o gyfarwyddwyr awtistig a rhai nad ydynt yn awtistig. Eu nod yw gwella lles pobl awtistig a lleihau eu profiadau o bryder.

Mae Autism Wellbeing yn darparu ystod o wasanaethau i bobl awtistig a’u teuluoedd, ac mae hyn i gyd yn cael ei nodi gan egwyddorion Cyfathrebu Ymatebol ac Ymyrraeth Cysylltiad Synhwyraidd. Maent yn darparu llinell gymorth dosturiol, llawn gwybodaeth i bobl awtistig a rhieni ar blant sy'n awtistig – 07393664048, Yn ychwanegol at hyn, mae Autism Wellbeing yn gweithredu dau grŵp cefnogaeth gan gymheiriaid ar-lein, un ar gyfer pobl awtistig  ac un ar gyfer rhieni ar blant awtistig . Mae’r grwpiau hyn yn ofodau diogel lle gall aelodau'r grŵp rannu profiadau a syniadau, yn ogystal â rhoi, a derbyn cefnogaeth.

Yn ystod pandemig Covid-19, mae Autism Wellbeing wedi derbyn grant gan Gronfa Ymateb Gymunedol i Covid-19 Sir Gaerfyrddin, a gefnogir gan Gyngor Sir Caerfyrddin, i lunio Pecyn Cefnogaeth Covid-19 i Deuluoedd gyda Phlant Awtistig. Mae’r pecyn wedi bod yn boblogaidd iawn, ac wedi cael ei rannu’n eang gan gynghreiriad megis y Tîm Awtistiaeth Cenedlaethol ar y cyfryngau cymdeithasol. Mae’r pecyn yn cynnwys 17 taflen wybodaeth ar bynciau sy’n cynnwys bob un o’r wyth system synhwyraidd, yn ogystal â syniadau i gefnogi rhieni, plant a theuluoedd i reoli eu hunain ac eraill - Adnoddau Am Ddim C-19.

Mae Tîm Adfywio Cyngor Sir Powys a Tyfu ym Mhowys wedi helpu banciau bwyd Powys i reoli’r heriau a’r newidiadau a ddaeth yn sgil COVID-19. Bu’r tîm yn rheoli’r Grant Tlodi Bwyd gan Llywodraeth Cymru, a ddosbarthwyd gan CLlLC. Rhannwyd y grant refeniw o £11,602.08 rhwng saith o fanciau bwyd ym Mhowys. Roedd yr arian grant Cyfalaf ychwanegol o £13,477.00 er mwyn cefnogi mynediad sefydliadau at gyflenwadau ychwanegol o fwyd o ansawdd dda, ei storio a’i ddosbarthu, drwy brynu offer fel rhewgelloedd. Yn ystod y cyfnod clo, roedd gan y banciau bwyd arian i brynu ffonau clyfar neu liniaduron i alluogi gweithio hyblyg. Oherwydd prinder rhewgelloedd cist, cafwyd rhewgelloedd i ffitio o dan y cownter mewn un achos. Nododd hwb Llandrindod iddyn nhw weld cynnydd o 300% mewn galw. Gallai Cwmtawe Action to Combat Hardship storio cyflenwadau sylweddol o fara a nwyddau wedi eu pobi yn eu rhewgell newydd. Drwy ymwneud â chymunedau yn ardaloedd Ystradgynlais a'r Gelli Gandryll, sefydlwyd banciau bwyd allgymorth ychwanegol.

Dyweddodd Banc Bwyd Y Drenewydd, a ariennir gan Salvation Army: “Rydym wedi gorfod cau ein siop a thrwy hynny, wedi colli’r cyfle i barhau i godi arian ein hunain drwy werthu ein nwyddau. Fe droesom at eich arian chi ar unwaith i’n helpu ni.”  

Bydd banciau bwyd yn Sir Gaerfyrddin yn cael dros £42,000 ar ffurf talebau bwyd, byddant yn derbyn cyfran o’r arian mewn talebau o’r incwm a gynhyrchir gan banelau solar ar doeau adeiladau Cyngor Sir Gâr. Bydd pob banc bwyd sydd wedi gweld cynnydd sylweddol mewn galw ers pandemig y coronafeirws, yn derbyn rhestr o gyflenwyr ble gallan nhw gael nwyddau. Mae’r cyfraniad yn gyfwerth a thua £70,000 am bob mega-wat o solar a osodwyd, sef y taliad sengl mwyaf am bob megawat o solar a osodwyd i unrhyw gymdeithas budd cymunedol, fferm solar fasnachol neu bortffolio yn y DU.

Dywedodd y Cyng. David Jenkins, aelod o fwrdd gweithredol y cyngor dros adnoddau, a chyfarwyddwr Egni Sir Gâr Cyfyngedig, cymdeithas egni budd cymunedol a sefydlwyd gan y Cyngor yn 2015: “Mae pobl yn gwneud mwy o ddefnydd nag erioed o’r banciau bwyd er mwyn darparu prydau. Mae’n gyfnod heriol i bawb wrth i bandemig y coronafeirws barhau. Drwy ailgylchu ein taliad llog solar, bydd yn helpu’r rhai sy’n ei chael yn anodd ac yn methu fforddio hanfodion bywyd.”

Mae preswylwyr a busnesau ar draws Sir Gâr yn dangos ysbryd cymunedol eithriadol drwy helpu a chefnogi’r rhai sydd mewn angen yn eu cymunedau yn ystod pandemig Coronafeirws (COVID-19). Mae sawl grŵp gwirfoddol wedi ei sefydlu i gynorthwyo pan fo modd, gan gynnig cymorth ymarferol ac emosiynol. Crewyd Connect Carmarthenshire i ddod â chymunedau ac unigolion ynghyd – rhywle i gynnig neu i ofyn am gymorth i / gan gymdogion a’r gymuned ehangach. Mae’r platfform hwn ar gael i unrhyw un sy’n byw yn Sir Gâr. Mae’r platfform hwn ar gael i unrhyw un sy’n byw yn Sir Gâr. Gall defnyddwyr y wefan ymuno â Sir Gâredig, sef ymgyrch ranbarthol i annog mwy o bobl i ddangos caredigrwydd tuag at y naill a’r llall. Ar wefan y Cyngor cewch lawer o wybodaeth ddefnyddiol am yr amrywiol grwpiau cymorth sydd wedi eu sefydlu a sut i wirfoddoli. Mae Cynghorau Tref a Chymuned hefyd yn cydlynu gwirfoddolwyr yn eu hardaloedd ac yn gweithio’n agos gyda grwpiau lleol.

Mae Cyngor Sir Gar yn gweithio gyda chyflenwyr bwyd lleol i ddarparu pecynnau bwyd hanfodol i breswylwyr yn Sir Gâr sy’n gwarchod a heb ffordd arall o dderbyn cymorth. Golyga hyn y bydd y parseli, a ddanfonir bob wythnos, yn cynnwys rhywfaint o gynnyrch lleol yn ogystal ag eitemau bwyd sylfaenol a nwyddau i’r cartref. Y cyngor sydd wedi cymryd y gwaith o gyflenwi a danfon pecynnau bwyd gan Llywodraeth Cymru ac mae’n gweithio gyda Castell Howell a chyflenwyr lleol eraill i roi’r pecynnau ynghyd. Mae staff y Cyngor a faniau ag arwyddion Sir Garedig arnynt wedi eu defnyddio i ddanfon y parseli.  Bydd pawb sy’n derbyn y pecyn yn cael yr un cyflenwadau, er mai’r nod yw amrywio’r cynnwys gymaint â phosibl bob wythnos.

Dywedodd Arweinydd y Cyngor, Emlyn Dole: “Rydw i wrth fy modd fod y cyngor wedi gallu cymryd cyfrifoldeb dros reoli’r pecynnau bwyd i drigolion agored i niwed sy’n gwarchod yn Sir Gâr. “Mae’n golygu y gallwn weithio gyda chyflenwyr lleol a chasglu cynnyrch lleol i’r pecynnau sy’n bwysig iawn, gan ei fod yn cefnogi ein heconomi leol ni, yn ogystal â darparu bwyd ffres a lleol i’n trigolion.”