CLILC

Roedd Cyngor Sir Fynwy  a sefydliadau’r trydydd sector wedi gweithio gyda’i gilydd yn ystod y cyfnod clo cyntaf ym mis Mawrth 2020 i ddatblygu strwythur cefnogi ar gyfer grwpiau cymunedol. Roedd y strwythur cefnogi yn cynnwys hyfforddi a sgrinio gwirfoddolwyr ar gyfer diogelu, rhannu gwybodaeth, datblygu rhwydweithiau cymdogaeth ac un pwynt mynediad yn y cyngor fyddai’n gallu cynorthwyo’r grwpiau gydag unrhyw heriau yr oeddent yn eu hwynebu. Roedd egwyddorion seiliedig ar ased a chred ac ymddiried mewn cymunedau yn sylfeini strategaeth y cyngor ar gyfer rheoli’r cyfnod clo. Roedd cryfder perthnasoedd y cyngor gyda’r grwpiau cymuned presennol a grwpiau cymorth cydfuddiannol newydd yn golygu bod y cyngor yn gallu cael budd drwy gefnogi’r cymunedau mewn llawer mwy na siopa a chasglu presgripsiynau. Mae’r math hwn o ddull o dan arweiniad y gymuned ac wedi’i lywio gan berthynas bersonol wedi ysbrydoli creu Rhaglen Llysgennad y Dref newydd y sir. Wedi’i drefnu gan gynghorau tref, gyda chefnogaeth y cyngor sir a Chymdeithas Mudiadau Gwirfoddol Gwent, mae’r rhaglen yn gweld gwirfoddolwyr lleol yn cwrdd gyda’r sawl sy’n teimlo’n ansicr am adael eu cartrefi a cherdded gyda nhw o amgylch canol y dref. Mae’r gwirfoddolwyr yn derbyn hyfforddiant fel y gallant roi cyngor am fesurau Covid-19 sydd ar waith o amgylch canol y dref a’r siopau, sgwrsio am les cyffredinol ac arwyddbostio i wasanaethau lleol.

Mae manylion pellach wedi’i gasglu mewn Astudiaeth Leol Newydd (Ion 2021): Symud y Cydbwysedd: Addasu'n lleol, arloesi a chydwithio yn ystod y pandemig a thu hwnt

Mae Cyngor Sir Fynwy yn gweithio’n agos gyda banciau bwyd y sir, Trussell Trust a  Ravenhouse Trust.

Ar ddechrau’r cyfnod clo, nid oedd nifer o wirfoddolwyr y banciau bwyd oedd yn hŷn ac mewn perygl, yn gallu cefnogi’r banciau bwys yn uniongyrchol, ac roedd heriau cadw pellter cymdeithasol mewn unedau bychain.  Yn ogystal â hynny, roedd ceisiadau cynyddol am dalebau bwyd gan y Gwasanaethau Cymdeithasol, Cychwyn Cadarn a Chymdeithasau Tai.  Roedd rhaid i nifer o asiantaethau cymorth symud i weithio o adref ac roedd hyn yn ei gwneud yn anodd i rai gael gwybodaeth a chymorth yn y ffyrdd arferol, oedd yn cynnwys cau Canolfannau Cymunedol y Cyngor a oedd yn ddull atgyfeirio ar gyfer unigolion i gael mynediad i systemau banciau bwyd.

Ynghyd â banciau bwyd, sefydlwyd nifer o fentrau mynediad gan gynnwys system atgyfeirio digidol - gan adlewyrchu manylion “taleb” sy’n dangos holl wybodaeth sydd ei angen gan fanciau bwyd; tîm trawsadrannol, ymroddgar y cyngor yn gweithio gyda rheolwyr y banciau bwyd, yn gweithredu fel cyswllt rhwng yr unigolyn, asiantaethau a chludiant gyda mesurau diogelu ac ati.

Roedd cymorth hael Reuben Foundation wedi darparu 8 wythnos o gyflenwadau bwyd - £32,000 o fwyd. Mae’r mwyafrif wedi cael eu darparu erbyn hyn, ond mae’r cyflenwadau nad oedd yn gallu cael eu cadw’n lleol wedi cael eu rhoi yng Nghae Ras Chepstow.

Dolen fideo Partneriaeth Cymorth Banciau Bwyd Cae Ras Chepstow/Reuben Foundation a Chyngor Sir Fynwy

https://www.youtube.com/watch?v=5NZQRnBN4eI&feature=youtu.be

Yn Sir Fynwy, ymdriniwyd â heriau sy’n gysylltiedig â COVID-19 gydag ymateb anhygoel ac ar y cyd gan gymunedau a sefydliadau – dros chwe deg o grwpiau cymunedol yn cael eu harwain gan wirfoddolwyr gyda dros 1000 o wirfoddolwyr yn dod at ei gilydd dros nos. Strategaeth Cyngor Sir Fynwy oedd i fynd i’r afael â COVID-19 gyda chymunedau ac i gefnogi’r grwpiau gwirfoddol ymhob ffordd y gallant.

Fe gydlynodd y cyngor ‘rwydwaith cymunedol rhithwir’, gyda phwrpas clir ar y cyd i ddiogelu bywyd a chefnogi cymunedau, heb unrhyw fylchau nac unrhyw ddyblygu.  

Tra roedd y grwpiau cymunedol yn gallu datblygu datrysiadau cyflym a lleol oedd yn newid bywydau pobl yn ystod y cyfnod clo a'r cyfnod o warchod, gallai'r cyngor ddarparu strwythur drwy weithio mewn partneriaeth. Cafodd yr holl unigolion eu sgrinio yn broffesiynol ac effeithlon gan weithwyr cymdeithasol i sicrhau ei bod yn briodol i wirfoddolwr eu cefnogi ac yna dyrannwyd y gefnogaeth mewn dull amserol.  

I gyd-fynd â'r rhwydweithiau rhithwir fe lansiodd y cyngor gymuned arlein - Ein Sir Fynwy, sy'n darparu strwythur amgen i bobl i ofyn am gymorth a chynnig cymorth.

Yn ymwybodol o’r potensial mewn cymunedau, mae’r cyngor yn darparu’r Rhaglen Arweinyddiaeth Gymunedol, sy'n cynnig ystod o gyfleoedd hyfforddiant, dysgu a datblygiad personol i wirfoddolwyr cymunedol, er enghraifft hyfforddiant Ysgrifennu am Grant yn Llwyddiannus i grwpiau gwirfoddol sy’n archwilio’r camau nesaf yn dilyn COVID-19.  

Ymgysylltu er mwyn Newid (E2C) yw Cyngor Ieuenctid Sir Fynwy, a ymatebodd i sefyllfa Covid-19 yn gyflym drwy drefnu cyfarfodydd wythnosol ar-lein. Nod y sesiynau hyn yw sicrhau bod llais pobl ifanc Sir Fynwy yn parhau i gael ei glywed a’i gefnogi.   

I ddechrau, roedd E2C yn trafod profiadau, materion ac emosiynau  yr oedd ganddynt yn ystod cyfnod cynnar y clo, a gwahoddwyd Dr Sarah Brown (Seicolegydd Clinigol, Seicoleg Gymunedol Gwent, Bwrdd Iechyd Aneurin Bevan) i drafod sut allai pobl ifanc ddatblygu gwytnwch. O ganlyniad, fe wnaeth y bobl ifanc helpu i greu cynnwys ar gyfer straeon dyddiol y Gwasanaeth Ieuenctid ar Facebook ac Instagram, gan gynnwys ‘Dydd Mercher Lles’.   Roedd pobl ifanc yn rhan o dreialu llwyfannau cyfryngau cymdeithasol a ddefnyddiwyd gan gynnig gwaith digidol y Gwasanaethau Ieuenctid ar gyfer sesiynau galw heibio, clybiau amser cinio a ieuenctid ar-lein. 

Mae E2C wedi cynnal cyswllt gyda Fforwm Rhanbarthol De-Ddwyrain Cymru, ac ar hyn o bryd yn datblygu prosiect Ucan fel rhan o Gronfa Trawsnewid Anghenion Dysgu Ychwanegol Llywodraeth Cymru. Mae gweithio’n rhanbarthol wedi galluogi E2C i rannu profiadau gyda phobl ifanc o ardaloedd daearyddol eraill, gan ddatblygu perthnasau a rhwydweithiau cefnogi, yn ogystal â hyder a hunan-barch.

Yn ddiweddar, mae E2C wedi dechrau cynnal sesiynau holi ac ateb wythnosol gyda phobl sy’n gwneud penderfyniadau, er mwyn trafod materion a nodir gan bobl ifanc, megis iechyd meddwl, cludiant, addysg a blaenoriaethau Sir Fynwy a nodwyd yn yr ymgynghoriad Gwneud eich March Cyngor Prydain.

Mae Tîm Cefnogaeth Gymunedol Cyngor Sir Fynwy yn ‘asesu’r angen’, ac mewn partneriaeth gyda gwirfoddolwyr, maent yn cynnig ystod eang o wasanaethau cefnogi, megis: casglu a danfon siopa a meddyginiaethau, darparu parseli bwyd a phrydau parod i’r sawl sydd eu hangen, gwasanaethau cyfeillio, ac ati.

Mae cyfrwng digidol https://ourmonmouthshire.org wedi cael ei ddatblygu i gyd-fynd â’r gweithgareddau presennol, a fydd yn cynnwys swyddogaeth bancio amser. Mae dros 1000 o wirfoddolwyr yn weithredol o fewn y sir. Mae’r Timau Datblygu Ardal wedi llunio darlun o ofynion gwirfoddoli ar gyfer pob un o’r 60 + grŵp gweithredu yn y gymuned sy’n cael eu cefnogi gan y cyngor a phartneriaid allweddol i gyfuno ymateb a galw gwirfoddolwyr.